توسعه علمی و اقتصادی حلال مبتنی بر رویکردهای فقهی/ گرایش غیرمسلمان‌ها به نشان حلال

معاون غذاوداروی دانشگاه علوم پزشکی مشهد با اشاره به برگزاری همایش بین‌المللی حلال در گفتگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن از تلاش برای توسعه علمی و اقتصادی صنعت حلال مبتنی بر رویکردهای فقهی خبر داد.

محمد رضا صابری،معاون غذاوداروی دانشگاه علوم پزشکی مشهد در گفتگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا)، با اشاره به برگزاری اولین همایش بین‌المللی فرآورده‌های حلال که آذرماه امسال در مشهد برگزار می‌شود اظهار کرد: این همایش با هدف تولید علم در سه بعد علمی، فقهی و اقتصادی فرآورده‌های حلال با حضور محققان و پژوهشگران بین‌المللی حوزه حلال برگزار می‌شود.

وی با اشاره به کم بودن پژوهش‌ها و مستندات علم حلال عنوان کرد: متأسفانه در کشور ما و حتی کشورهایی مانند مالزی که که امروزه صاحب بازارهای جهانی‌ هستند کمتر به موضوعات علمی حلال توجه شده است؛ مالزی بیشتر جنبه‌های اقتصادی آن را ارتقا داده و امروز در بازار جهانی حرفی برای گفتن دارد، ترکیه نیز به جای کار علمی بیشتر به سمت استاندارد سازی در این حوزه رفته، اما در جمهوری اسلامی می‌خواهیم در هر سه بعد علمی، فقهی و اقتصادی موضوع حلال را گسترش دهیم.

دبیر اجرایی نخستین همایش بین‌المللی فرآورده‌های حلال با اشاره به دیدار خود و تیم اجرایی و علمی این همایش با آیت‌الله العظمی مکارم شیرازی بیان کرد: اصلی ترین کار حلال بعد فقهی و شرعی آن است که علمای عظام باید به این نتیجه برسند که چه چیزی حلال است یا حرام، ما به عنوان یک مقلد وظیفه داریم حکم آنها را در این زمینه قبول و اجرا کنیم، در زمینه حاکمیتی و علمی و هم ما می‌توانیم کمک کنیم آن مرجع تقلید سریعتر به نتیجه برسد.

وی ادامه داد: امروزه در مسئله حرام و حلال بسیاری موضوعات پیچیده بوده و این گونه نیست که مراجع سریعا و به راحتی فتوا صادر کنند، در قدیم خوراک و مواد مصرفی مردم سنتی و ساده بوده مسائل به صورت کلی و ساده حکم‌ها معلوم بوده است، اما امروز به مواد غذایی دست نمی‌برید الا اینکه از لحاظ حلیت بررسی شده باشد، چرا که دنیا در هم تنیده شده و هر بخش از مواد غذایی از یک گوشه دنیا تهیه شده است؛ از سوی دیگر بسیار از مواد غذایی ما منشأ حیوانی دارد و حتی آنها که منشأ گیاهی دارد مسأله الکل در آن حلیت را اهمیت می‌بخشد این موضوع در مورد دارو و تجهیزات پزشکی نیز وجود دارد.

صابری عنوان کرد: ما به عنوان سازمان غذاودارو وزارت بهداشت صاحب فتوا نیستیم و فتوا کار مرجع تقلید است، از سوی دیگر به عنوان مسلمان نمی توانیم چشم خود را به این مسائل ببنیدم و ساده انگارانه به این موضوع نگاه کنیم و نه اینکه بدون حجت شرعی اقدامی انجام دهیم.

وی یادآور شد: موضوع حلال هم باید بر روی بعد فقهی آن، بعد علمی آن و بعد اقتصادی‌اش کار شود، الان در صنعت حلال بیش از 2 هزار میلیارد دلار گردش مالی در سال دارد، خب صنعتی که این همه گردش مالی دارد بسیاری از بازارهای جهانی و به ویژه کشورهای غیر مسلمان نیز به آن گرایش پیدا کرده‌اند، یک میلیارد و 800 میلیون نفر مسلمان بازار هدف مستیقیم آن و میلیون‌ها شهروند غیر مسلمان نیز امروزه از برند حلال استقبال می‌کنند.

معاون غذاوداروی دانشگاه علوم پزشکی مشهد ادامه داد: حلال و حرام یک موضوعی است که از ادیان ابراهیمی ریشه می‌گیرد، دین یهود از لحاظ توجه به حلال بسیار شبیه ما مسلمان‌ها است؛ ذبح شرعی داشته و خوک و فراورده‌های آن را حرام می‌دانند و مذهب مسیحیت هم یک زمانی موضوع حلال و حرام در آن مطرح بوده که الان تغییر پیدا کرده است.

وی یادآور شد: ما از لحاظ برند حلال باید به یک نقطه‌ای برسیم که یک فرد مسلمان به محض دیدن آن خیالش آسوده شود که فرآورده حلال را مصرف می‌کند اما متأسفانه به این نقطه نرسیده‌ایم، چرا که این موضوع تولیدات و مستندات علمی می‌خواهد، از سوی دیگر امروزه برندهای بسیاری با عنوان حلال وجود دارد که درگیر مسائل مالی شده و نظارت دائمی بر آن وجود ندارد و هیچ تضمینی وجود ندارد که آیا در آینده این شرکت‌ها همچنان محصول حلال تولید می‌کنند.

صابری تأکید کرد: برای اینکه مطمئن باشیم فرآورده‌ای که با عنوان برند حلال شناخته می‌شود کاملا حلال است همه مسائل پشت صحنه آن باید دیده شده، فرایندهای فقهی، مسائل علمی و فرایندهای تشخیص حلیت مواد آن طی شده باشد و بر اساس آن مصرف کننده با اطمینان 100 درصدی نسبت به حلیت آن برند مورد نظر را مصرف کند.

روابط عمومي معاونت غذا و دارو

دانشگاه علوم پزشکي مشهد